Zo werd Nederland de Coronakoploper van Europa (Sander van Mersbergen)

 

9 oktober 2020

Zoals ook al in het onderstaand artikel staat: Nederlanders denken het altijd beter te weten. En volgens de rest van Europa zijn de Nederlanders eigenwijs.
Volgens mij is de rest van Europa erg beleefd want ik denk dat deze vorm van eigenwijsheid nogal zelfzuchtig en naïef is.
De meeste mensen geven liever af op de overheid in plaats van zelf hun verantwoordelijkheid te nemen.
Maar wie ben ik.
Lees onderstaand artikel maar uit het Algemeen Dagblad van 9 oktober 2020.
 
Zo werd Nederland de coronakoploper van Europa: ‘Het lijkt wel of jullie het niet willen begrijpen’
Nederland is uitgegroeid tot de coronaparia van Europa. De tweede golf veroorzaakt hier meer besmettingen dan in andere landen en wordt alleen maar groter. Hoe dat komt? Doordat wij zo eigenwijs zijn, zegt de rest van Europa. ,,Het lijkt wel of jullie het niet willen begrijpen.”
Toen de coronaregels op 1 juli versoepeld werden, schreef een columnist van dagblad De Limburger dat we nu, met onze herwonnen vrijheid, de kans kregen een ideale samenleving te bouwen. Hij omschreef het - met een knipoog - als een ‘levensechte variant op het klassieke meesterwerk Utopia (1516) van Thomas More’.
Drie maanden later kunnen we allemaal zien hoe dat Utopia van de Nederlanders eruit ziet. Of beter gezegd: constateren dat het mislukt is. In Europese lijstjes van landen met de meeste besmettingen zijn we met een noodvaart op weg naar de koppositie. Spanje, de afgelopen maanden hét voorbeeld van hoe het niet moet, is ingehaald.
In onze ziekenhuizen was het lange tijd rustig, maar ook daar neemt de drukte - en de nervositeit - toe. Hoe kon het zo mis gaan? Waarom is juist Nederland het meest overvallen door de tweede golf, die door iedereen aangekondigd werd? Vaak gaat het over ons gedrag: is dat echt de enige oorzaak?
Een verklaring die soms geopperd wordt, is dat we zo’n beetje het dichtstbevolkte land van Europa zijn. Dan kom je elkaar vaker tegen, is de gedachte, en is de kans op besmetting groter. Dat idee wordt ondersteund door grote uitbraken in bijvoorbeeld New York en Madrid.
Toch bestaat voor dit vermoeden geen wetenschappelijke onderbouwing. De Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health onderzocht de cijfers van 913 Amerikaanse regio’s en ontdekte dat de mate waarin corona toeslaat niets te maken heeft met de bevolkingsdichtheid. Ook in Nederland vonden onderzoekers (op basis van cijfers uit de eerste golf) geen duidelijk verband.
Ruimte genoeg
Ger Rijkers, immunoloog aan Roosevelt University College, is daar niet verbaasd over. ,,We wonen in een dichtbevolkt land, inderdaad, maar dat wil niet zeggen dat je geen afstand kunt houden. Ook hier is ruimte genoeg.”
Het RIVM en de GGD melden dat binnenshuis de meeste besmettingen plaatsvinden. Wonen we in Nederland dan dichter op elkaar? Nee. Volgens cijfers van Eurostat wonen Nederlanders naar verhouding heel weinig in ‘overbezette’ woningen (4,1 procent van de bevolking). In Italië bijvoorbeeld is dat bijna 30 procent. De gemiddelde omvang van Nederlandse huishoudens (2,3 personen) ligt iets onder het EU-gemiddelde, en bijna nergens wonen zo weinig mensen in flatjes.
Het lijkt er dus op dat we onze leefsituatie niet de schuld kunnen geven. Hebben we in Nederland dan misschien een besmettelijker variant van het virus te pakken? Nee, zegt Rijkers. ,,Er is niets wat daarop duidt.”
Sterker nog: het RIVM vermoedt dat de tak van het nieuwe coronavirus die nu in Nederland rondwaart door jongeren is meegebracht van ‘feestvakanties’ in Spanje en Zuid-Frankrijk. Dat wordt nu onderzocht door het Erasmus MC in Rotterdam. Viroloog Marion Koopmans zegt dat de Nederlandse virustak in elk geval heeft plaatsgemaakt voor varianten die eerder in het buitenland gevonden zijn.
Als het virus niet anders is en het ligt niet aan de bevolkingsdichtheid, hebben we de situatie dan verkeerd aangepakt? Het antwoord is ongetwijfeld ja. Om nog even vrij te citeren uit More’s Utopia: de wereld kan pas perfect zijn als de mens perfect is, en dat zal nog wel een paar jaar duren.
De vraag is of we méér fouten maken dan andere landen. De Government Response Tracker van de universiteit van Oxford meet hoe stevig overheden met hun beleid reageren op het virus. Van de 184 onderzochte landen staat Nederland 84ste. Maar wat zegt dat? Argentinië prijkt bovenaan de ranglijst, en daar rijst het aantal besmettingen de pan uit. Duitsland en Italië staan in de index net zo hoog als wij, hebben ook een vergelijkbaar pakket aan maatregelen, maar tellen veel minder besmettingen.
Misschien ligt het aan de testcapaciteit. Experts zien dat als cruciaal onderdeel van een succesvolle corona-aanpak. Nederland test fors minder dan bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Spanje. Qua besmettingsaantallen scoren deze landen echter helemaal niet zo veel beter dan wij. Duitsland en Italië, de twee beste jongetjes van de klas, testen niet bijzonder veel meer dan Nederland.
Wat wel verschil maakt - op het eerste oog - is de efficiëntie van het testproces. Een rondgang langs onze correspondenten in Italië, Duitsland en ook Portugal - landen met relatief lage besmettingscijfers - leert dat het testproces daar vloeiend verloopt. Angelo van Schaik meldt dat er alleen al in de Italiaanse hoofdstad Rome 26 drive-through teststraten zijn, en dat er maximaal drie dagen tussen aanvraag en uitslag zit. In Portugal, zegt Marlies van Leeuwen, is de uitslag er na een test eigenlijk altijd binnen 24 uur.
Hoe anders is dat in Spanje. ,,Het is echt per streek verschillend”, vertelt Edwin Winkels. ,,In Madrid, de brandhaard, kun je wel snel een test ondergaan, maar probleem daar is dat je juist dagen, soms wel een week, op het resultaat moet wachten. En er zijn veel te weinig mensen voor bron- en contactonderzoek.”
In Engeland is de situatie ‘dramatisch’, meldt correspondent Geert Langendorff. ,,Nog maar twee weken geleden konden mensen uit Londen alleen in Schotland terecht.” Frank Renout vertelt dat er ook in Frankrijk veel kritiek is. ,,Er zijn enorme wachttijden. Soms moet je dagen wachten voor je getest kan worden, dan weer dagen wachten op de uitkomst.”
Voor veel Nederlanders zijn dat herkenbare geluiden. Soms is zelfs het aanvragen van een test hier al een tijdrovende onderneming. En wie in Amsterdam woont, kan zomaar naar de teststraat in Vianen gestuurd worden.
Toch vindt immunoloog Ger Rijkers het veel te makkelijk om de hoge Nederlandse besmettingscijfers af te schuiven op het testproces. ,,De opschaling van het testproces was voor alle landen een enorme klus, het gaat hier echt niet zo heel veel slechter dan elders. En daarbij: testen is prima, maar je voorkomt er geen besmettingen mee. Met jezelf aan de regels houden wel. Dáár ligt dus de sleutel.”
Zo zien ook de correspondenten het. In Italië, zegt Van Schaik, zijn de mensen heel erg strikt. ,,Tot mijn stomme verbazing, eerlijk gezegd. Organisatietalent en discipline zijn nou niet echt zaken waar Italianen om bekend staan. Maar je merkt gewoon dat ze heel erg geschrokken zijn dit voorjaar, en bezorgd zijn om hun gezondheid.” In Portugal, ziet Van Leeuwen, respecteren mensen de (verplichte) quarantaine. Daarnaast draagt iedereen ‘braaf’ een mondkapje.
Dan Nederland. De Belgische emeritus-hoogleraar Marie-Therese Claes ziet onze mondkapjesdiscussie met verbazing aan, net als de communicatie vanuit de overheid. ,,Als mensen een rood stoplicht zien, weten ze dat ze moeten stoppen. Zo werkt het bij dit soort maatregelen ook. Als je vindt dat het nodig is, moet je dat duidelijk vertellen.”
Zeker het Nederlandse volk kan wel wat richting gebruiken. Het vooroordeel dat we eigenwijs zijn, klopt volgens Claes helemaal. Ze schreef een aantal jaar geleden een boek over het verschil tussen de Nederlandse en Vlaamse volksaard. ,,Nederlanders denken het altijd beter te weten, daar komt het op neer. Ze zijn meer individualistisch. In Vlaanderen zie je meer gemeenschapszin.”
Vrijheidsdrang heeft soms voordelen, maar in een crisis als deze kan het tegen ons werken. ,,Het lijkt wel of sommige Nederlanders niet goed begrijpen waarom afstand houden nodig is. Alsof het alleen henzelf beschermt, en niet de ander. Ik vind dat heel vreemd. Hebben ze geen vertrouwen in de maatregelen van de overheid, nemen ze ze niet serieus of snappen ze het gewoon niet?”
Privileges
Rijkers stuitte recent op een Amerikaanse krant van meer dan honderd jaar geleden, met een lijstje do’s en don'ts voor de Spaanse griep. ,,Die hele lijst is nu ook weer van toepassing. Doe je masker op. Luister naar het advies van specialisten, ook als je het niet begrijpt. Denk niet dat je het niet kunt krijgen, of dat je recht hebt op speciale privileges.”
De vraag is of we in Nederland onze volksaard aan de kant kunnen schuiven, iets wat volgens experts nodig is om erger te voorkomen. Misschien kunnen we voor een laatste stichtelijke aansporing nog eens terecht bij Utopia. Eigenbelang nastreven is niet slecht, schreef Thomas More ruim vijfhonderd jaar geleden. ‘Maar als je eigen plezier ten koste gaat van dat van anderen, is het onrechtvaardig.’

 

 

Maak jouw eigen website met JouwWeb