Persoonlijkheidsstoornissen

 

9 april 2018

Er zijn van allerlei soorten psychische aandoeningen en de laatste tijd wordt er gelukkig ook steeds meer over gesproken. Persoonlijkheidsstoornissen vallen daar ook onder en daar zijn er best een aantal van.

De paranoïde persoonlijkheidsstoornis, schizoïde persoonlijkheidsstoornis en de schizo typische persoonlijkheidsstoornis vallen onder de cluster A persoonlijkheidsstoornissen.

Cluster a wordt het vreemde, excentrieke cluster genoemd en mensen met deze stoornissen leven meestal geïsoleerd en hebben weinig contact met andere mensen.

 

De antisociale persoonlijkheidsstoornis (APS), emotie regulatiestoornis (ERS) die vroeger bekend stond als borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) , narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS) en de histrionische persoonlijkheidsstoornis voorheen bekend als de theatrale persoonlijkheidsstoornis vallen onder de cluster B persoonlijkheidsstoornissen.

Cluster B wordt het dramatische, emotionele, impulsieve cluster genoemd en iemand die een van deze stoornissen heeft, heeft veelal moeite met het beheersen van emoties en impulsen. Ze zijn vaak impulsief en houden daarbij vaak weinig tot geen rekening met hun eigen veiligheid en die van anderen.

En de ontwijkende persoonlijkheidsstoornis (OPS) of vermijdende persoonlijkheidsstoornis, afhankelijke persoonlijkheidsstoornis en de dwangmatige persoonlijkheidsstoornis die ook bekend staat als de obsessieve compulsieve persoonlijkheidsstoornis (OCPS) vallen onder de cluster C stoornissen.

 

Cluster C is het angstige cluster. Mensen met deze stoornissen hebben last van sociale vermijding, dwangmatig handelen en onzelfstandigheid. Ze kunnen zich vaak beter aanpassen aan de eisen van het dagelijkse leven dan mensen met cluster A en B stoornissen

En dan heb je nog de ongespecificeerde persoonlijkheidsstoornis die ook persoonlijkheidsstoornis niet anders omschreven (NAO) genoemd wordt.

Sommige van de bovenstaande stoornissen kun je op internet van alles over vinden zoals de cluster B stoornissen. Maar helaas kun je niet over alle persoonlijkheidsstoornissen even veel informatie vinden.

 

Ongeveer een jaar of 2 geleden werd bij mij een burn-out geconstateerd dus ik werd doorverwezen naar de PAAZ (psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis). In het verleden was al een persoonlijkheidsstoornis geconstateerd maar omdat nooit gezegd werd welke en borderline wel het meest bekend was en ik ook wel op dat moment veel van de symptomen had daarvan, ging ik er van uit dat het borderline was. Het was een grote verrassing toen bleek dat het niet zo was. Of in ieder geval niet meer zo was. De uiteindelijke diagnose was/is Cluster C stoornis en dan met name de vermijdende persoonlijkheidsstoornis gecombineerd met obsessieve compulsieve stoornis (OCS).

Natuurlijk heb ik wel eens programma’s gezien met mensen die een dwangstoornis hebben maar omdat het bij mij allemaal niet zo erg was, negeerde ik dat eigenlijk. Of misschien vermeed ik het wel omdat ik met het in stand houden van mijn dwang wat in mijn geval met name een vorm van smetvrees is/was, niet hoefde na te denken over wat echt speelde.

 

Hoe zag mijn leven er uit voor dat ik in therapie ging? Ik vermeed de meeste mensen en sociale situaties. Ik solliciteerde niet op functies die ik leuk vond omdat ik bang was dat ik niet goed of leuk genoeg was. En dan bedoel ik qua mens en ook qua werkzaamheden. In mijn hoofd was ik constant bezig met hoe ik overkwam bij andere mensen. Doe ik niet raar, is het niet gek wat ik nu zeg, etc. etc. Altijd bang dat mensen negatief over me oordelen als ik iets verkeerds zou doen. En in mijn hoofd deed ik eigenlijk bijna alles verkeerd. Constant ging ik over mijn emotionele grenzen heen want als ik mijn grenzen aan zou geven zouden ze me niet meer leuk vinden. Ik wist niet eens meer wat ik zelf leuk vond en wie ik was, want dat was ook niet belangrijk. Dat ik geaccepteerd zou worden was wel belangrijk. Om hulp vragen deed ik nauwelijks. Meestal wachtte ik tot het aangeboden werd want ik was altijd bang dat ik mensen tot last was. Ik viel op foute mannen want een goede man was ik niet waard. Want wie wilde een dwangneuroot zoals mij?

 

Omdat ik mezelf en mijn tekortkomingen zo veel mogelijk wilde compenseren moest alles wat ik deed perfect zijn. Dat perfectionisme is uitgegroeid tot een dwangstoornis waarin ik uiteindelijk de wasknijpers in dezelfde kleur van de was ging gebruiken. Als een schoon kledingstuk op de grond viel, moest het de was in. Viel een kussen of dekbed op de grond als ik mijn bed aan het verschonen was, dan moest dat de was in. Schone kleding mocht niet op het beslapen bed, als ik afgewassen had vond ik mezelf vies en ging ik douchen want ik mocht geen andere mensen aanraken met mijn afwashanden want dan werden die mensen ook vies en dat was ook zo als ik de vuilnis naar buiten had gebracht en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Omdat ik mezelf maar maximaal 2 keer per dag wilde douchen, omdat ik niet wilde doorslaan wat ik eigenlijk allang gedaan had, moest alles op een bepaalde manier gepland worden. In volgorde van schoon naar vies.

 

Door therapie is al heel veel veranderd maar ik ben nog steeds niet waar ik zijn moet. Ik breng sinds jaren weer zelf mijn glas naar de glasbak zonder dat ik daarna gelijk onder de douche moet en/of mijn kleding (inclusief jas) in de was moet gooien. De vuilnis kan ik nu op ieder moment van de dag naar buiten brengen zonder dat ik me vies voel erna. Zoveel dingen die voor de meeste mensen vanzelfsprekend zijn om te doen heb ik jaren niet kunnen doen. En nu doe ik heel veel van die dingen wel weer.

Ik vul steeds minder in wat andere mensen denken, ik probeer geen aannames meer te doen. En als ik het wel doe, dan heb ik het zelf door waardoor ik mezelf kan terugfluiten.

 

Mijn zelfbeeld en eigenwaarde is een heel stuk beter. Ik luister beter naar mezelf en naar mijn behoeften. Ik kom beter voor mezelf op en geef mijn grenzen aan. Ik draag nu alleen kleding wat ik leuk vind. Niet iedereen kan daar mee omgaan. En dat hoeft ook niet.

Ik ben zelfs een keer alleen naar een concert geweest. Paar jaar geleden was de gedachte alleen al doodeng. Het voelde wel ongemakkelijk, maar ik heb het wel gedaan.

 

Alle gedachten die je in je hoofd hebt, stop je er zelf in en kun je er dus ook zelf weer uithalen.

Die gedachtes zorgen voor een heleboel ongemakkelijk gevoel. Terwijl het niet eens feiten zijn.

Als je niet eens positief over jezelf kunt zijn, hoe kun je dan verwachten dat anderen jou wel op een positieve manier zien?

Als je jezelf of anderen constant neerhaalt, gaan mensen je ontwijken of je trekt hetzelfde soort mensen aan.

Je bent zoals je bent. En in plaats van je te focussen op de dingen die je niet (meer) kunt, kun je je beter focussen op wat je wel kunt. Je kunt het toch niet iedereen naar de zin maken.

Take me as I am or watch me as I go.

Bronnen: https://www.deviersprong.nlhttps://www.npispecialist.nl